منافع مشارکت فرهنگی

نویسنده: مطیع الله قاضی زاده

مشارکت از لحاظ لغوی شرکت دادن، باهم شریک شدن، سهیم شدن، انجام کار گروهی و نیز بهره برداری گروهی است. و مشارکت در معنی سنتی آن عبارتست از پیوند دو یا چند سویه، سازنده و سود مند میان دو تن یا بیشتر. نظر به تعریف سازمان ملل « دخالت و در گیر شدن مردم در فراگرد های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که بر سرنوشت شان تاثیر میگزارد » سه مسئله مهم نهفته است: در گیر شدن ، یاری دادن و مسؤلیت.

یعنی افراد درین فراگرد به گونه فعال درگیر میشوند و چه بسا درین درگیری، به افراد و گروه های همسان در جهت و راستای هدفی که به آن معتقدند کمک و یاری میکنند و این یاری و کمک آنها توام با مسؤلیت پذیری است. طبق تعریف «مشارکت فرهنگی» عبارت است از شرکت آگاهانه و داوطلبانه و موثر مردم در فرایند توسعه فرهنگی قریه ها، شهر ها و یا کشور خود. مشارکت اجتماعی _ فرهنگی به دلیل ذات اجتماعی خود تحت تاثیر عوامل متغییر است.

ساخت و حفظ شبکه روابط اجتماعی شکل مهمی از مشارکت اجتماعی فرهنگی را بوجود می آورد و توانایی ایجاد الزام دو طرفه و اعتماد اجتماعی را دارد. به همین خاطر است که مشارکت فرهنگی منجر به تولید سرمایه اجتماعی میگردد و به عنوان یک سرمایه سازنده در تقویه بنیه های زیر ساخت های فرهنگی و همگرایی توده های اجتماعی کمک سازنده یی می نماید.

سرمایه اجتماعی یک سرمایه مادی نیست بلکه به عنوان یک سرمایه معنوی در بین روابط موجود بین افراد و گروه ها قرار دارد و گاهی اثرات آنها به صورت نمودار ها ظاهر میگردد. مشارکت فرهنگی یکی از شاخصه های مهم برنامه توسعه فرهنگی در یک کشور است که در همه دنیا قبول شده است و از شاخصه های مهم دیگر توسعه فرهنگی همانا تعداد نهاد های فرهنگی، انجمن ها، مساجد، مطبوعات و . . . گفته شده است.

اما نکته قابل تامل این است که با داشتن تعداد زیادی ازین قبیل نهاد ها ما نتوانسته ایم یک مشارکت خود جوش، اثر بخش و با نتیجه مطلوب را برای مردم فراهم کنیم. بناء بسیج کانون های فرهنگی، محافل ادبی، مساجد، هیئت های مذهبی، مطبوعات، سینما ها و . . . سرنخ های بسیار مهم و اثر گزار در اثر پذیری نسل جدید برای اشتراک در مشارکت فرهنگی دارند مبنی بر اینکه این بسیج گروه ها همراه با تعریف اهداف و برنامه ریزی متنوع و اثر بخش باشد. تا بتواند پای دیگران را در میدان مشارکت فرهنگی برای دستیابی به سرمایه اجتماعی بکشاند.