سیر به گذشته و توجه به آینده!
به مناسبت سال جدید
ویژه محصلین و متعلمین
نویسنده: احسان الله “مهمند”
سپاس پروردگاری را که بار دیگر ما را قدرت و توان بخشید تا از هوای زیبای فصل بهار استفاده نموده و دروس خویش را با توکل به ذاتش – جل جلا له- عزم راسخ، صبر و حوصله مندی آغاز نماییم. بلی؛ در آستانه آغاز دروس سال جاری خویش قرار داشته و با تنظیم تقسیم اوقات روزانه، و با یک هدف مندی خاص به سوی یک آینده درخشان حرکت می نماییم.
یک نگاه دقیق به گذشته خویش انداخته و مخصوصاً به « سمستر یا سال گذشته» توجه نموده و خویشتن را ارزیابی کنیم، چون ارزیابی کارکرد های گذشته یکی از نشانه های محصل و متعلم فعال و پویا بوده و در روشنی ارزیابی خویش اعمال پسندیده را افزایش و اعمال منفی را ریشه کن کنیم.
در گام نخست یک ورق را گرفته و آنرا به دو بخش تقسیم می نماییم، در قسمت بالای یک طرف ورق می نویسیم (اعمال درست و فعالیت های موثر سمستر یا سال گذشته)، و در قسمت بالای طرف دیگر آن می نویسیم (اعمال نادرست و فعالیت های غیر موثر سمستر یا سال گذشته)، میرویم سراغ ارزیابی نمودن اما قبل از ارزیابی باید یک نکته را درنظر داشت که نتیجه ارزیابی را صادقانه و با وجدان بیدار که همانا محکمه وجود است، در جای آن بنویسیم. و در گام دوم میرویم به ارزیابی نمودن این که چگونه مسؤولیت خویش را در مقابل دین و دستورات پروردگار متعال خویش بجا نمودیم، آن پروردگار که برای ما برعلاوه سایر نعمت هایش صحتمندی را نصیب فرمود و در کلام پاکش چنین زیبا اشاره نمود. «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ» (تین:4). (ما انسان را در بهترین شکل و صورت آفریدیم). و هدف که انسان برای آن خلق شده که همانا عبادت پروردگار است، آنرا ادا نمودیم یا خیر اگر ادا کردیم خوب از این چه بهتر و اگر نکردیم و یا کمی و کاستی های بیشتری به علت سهل انگاری و غفلت ما بود چرا؟ همه را بررسی نموده و رفته سراغ ورق و نتیجه ارزیابی را در جاهای مناسبش قرار میدهیم.
درگام بعدی رفته و ارزیابی خود را در مورد این که آیا مسؤلیت خود را در قبال فامیل خویش ادا نمودیم و یا خیر؟ آن فامیل که تمام مصارف تحصیلی و تعلیمی ما را با پیشانی گشاده و چهره خندان پرداخته و در مقابل آن چیزی جز فایده، مؤفقیت و سرافرازی برای ما نخواسته و امید خدمت برای دین و وطن را از ما دارند، و همیشه فداکارانه با ما برخورد می کنند. پس بیندیش! که آیا مسؤلیت خود را در قبال آنها ادا کردی یا خیر؟
و دوباره سراغ ورق رفته و نتایج ارزیابی را در جاهای مناسب آن بنویس. بعد به گذشته نگاه کن و ارزیابی کن، که آیا مسؤولیت خویش را در قبال جامعه و کشور خود بجا نموده ای و یا خیر؟
آن جامعه که به همه مردم آن نیاز داری و مردم آن از مخارج زندگی خویش که با دستان پر از آبله و با هزاران مشکلات آنرا بدست آورده اند که خودت شاهد و گویای این حال هستی، را منحیث مالیه و محصول به حکومت تسلیم می نمایند، و حکومت نیز طبق ماده 43 قانون اساسی کشور (تعلیم حق تمام اتباع افغانستان است که تا درجه لیسانس در موسسات تعلیمی دولتی به صورت رایگان از طرف دولت تامین می گردد…)، آنرا بیشتر صرف مصارف تحصیلی و تعلیمی ما می کند. و کشور عزیز ما که چشم امیدش به پسران و دختران این ملت است و از ما امید سازندگی اش را دارد، و میخواهد که همه با هم کار کنیم و دوست باشیم و ما باید بیندیشیم که آیا از وسایل که برای ما فراهم کرده بود درست استفاده نمودیم و یا خیر؟
آیا با باشندگان اش دور از فضای تبعیض و تعصب رفتار نمودیم و یا خیر؟
و آیا دیگر حقوقش را بجا نمودیم و یا خیر؟
اگر کردیم چه کردیم و اگر نکردیم چرا نکردیم؟
و بعد رفته و این ارزیابی را به ادامه ارزیابی قبلی در همان ورق به محل مناسبش مینویسیم. آهسته آهسته رفته و یک بررسی کلی و عمومی به کارهای گذشته (سمستر ویا سال سپری شده) نموده و اگر کار مثبت و کار منفی ما از قید قلم باقی مانده بود آنرا بررسی و در جایش می نویسیم.
و سپس به سوی ورق یک نگاه پر از تأمل انداخته و کارهای مثبت را ازدیاد و کارهای منفی را دوباره ان شا الله تکرار نمی نماییم. پس در نتیجه برای سمستر و یا سال جاری خویش برنامه ریزی های طولانی مدت و کوتاه مدت نموده و آنرا درج کتابچه یاد داشت خود می نماییم.
و تقسیم اوقات هفته وار و روزانه را ترتیب نموده و گام به گام به توفیق الله متعال – جل جلا له – آنرا تطبیق می نماییم. ودر اخیر باید با خود تعهد نموده تا از اوقات خویش به صورت درست و بجا استفاده اعظمی نموده از گذشته پند گرفته و با یک دید مثبت گرا به سوی یک آینده درخشان حرکت نماییم.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته