نوشته: روح الله احساس رکن نجم بلخ
انسان ها هیچ آئینِ را مانند اسلام سراغ ندارند که این همه به دانش و علم اهتمام و توجه نموده باشد و به فراخواندن علم و دانش تشویق و ترغیب نموده باشد. بدون شک اسلام جایگاهی خاص را برای دانش، دانشجویان و دانشمندان در نظر گرفته، و مردم را به تعلُّم و تعلیم آداب و فرهنگ و علم امر نموده و از کوتاهی در آموختن و کسب علم و دوری از دانشمندان و عدم اهتمام به دانش و دانشجویان و حقیر شمردن اهل علم و معرفت منع نموده است.
اهمیت و ارزش دانش و اهل علم را از منظر اسلام زمانی میتوان به درستی درک نمود که این موضوع را به شکل مقایسوی میان اسلام و دیگر ادیان مطالعه نماییم، می بینیم که در کتب تحریف شدۀ ادیان دیگر هیچ ارزشی به این موضوع قایل نشده اند حتی در قرون وسطی که غرب در حضیض جاهلیت قرار داشت دشمنی با علما در صدر برنامه های کلیسا قرار داشت، علما را شکنجه نموده به قتل میرسانیدند و صدای تجدد و اصلاحات علما را در گلو خفه میساختند، اما برعکس وقتی قرآن کریم را تلاوت نمایم و کتاب های احادیث نبوی که به صورت موثق تدوین شده را مطالعه نمائیم در می‌یابیم که همهء آنها بخش های فراوان را پیرامون علم و فراگرفتن دانش اختصاص داده است و سرآغاز و کلید هرگونه موفقیت و کامیابی را فراگیری علم تلقی نموده است.
از آنجا که اولین دستور پروردگار در قرآن کریم امر به خواندن است و به فراگیری دانش در صد ها آیه‌ی دیگر تاکید می‌ورزد، این همه خود بیانگر منزلت و جایگاه بلند علم و دانش در اسلام عزیز است
با صراحت وتاکید میتوان گفت که اسلام در صدد پرورش اندیشه های عالی هست و هیچ گاهی از هیچ کسی نمی‌خواهد که هر سخنی را چشم و گوش بسته، کورکورانه و بدون هیچ گونه استدلال بپذیرد، بلکه از انسانها می خواهد که هر سخن و اندیشه ای را بر مبنای تحقیق و استدلال بپذیرد یا رد کند و فقط در مقابل دلیل و برهان سرِ تسلیم فرو آورد.
اسلام ادعای هر شخص را اگرچه در هر جا و مقامی که بوده باشد بدون دلیل و برهان نمی پذیرد، خداوند متعال در قرآن کریم چنین میفرماید «قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ» (نمل – 64)
ترجمه: بگو: «اگر راست می‌گویید، دلیل خود را (بر این موضوع) بیاورید!
و همچنان آنانی را که دنباله روِ عقیده‌ی دیگران اند منع می‌نماید ( چه آباء و اجداد شان یا کسانی دیگری) و میفرماید «أولو کان آباءهم لا یعقلون شیئا و لا یهتدون» (بقره – 170)
ترجمه: بگو: «اگر راست می‌گویید، دلیل خود را (بر این موضوع) بیاورید!
این ها همه اموری است که در اولویت دین مقدس اسلام قرار دارد و اسلام همیشه به عنوان یک دین پیروان خود را برای مبارزه با بیسوادی و جهل، برای ازمیان برداشتن گلیم خشک نادانی و بی علمی، ایجاد جامعه‌ی خردپرور و فراهم نمودن زمینه‌ی تحقیق و آموزش فراخوان بی‌شمار داده است.
به امید روزی که تاریکی جهل و گمراهی از میان ما برداشته شود و روشنایی علم و دانش همه لایه‌های جامعه را پوشش دهد.