قلب؛ آغاز فکر کردن

نویسنده: سمینه فاروق

برگردان: سمیر عمر

دوسال قبل زمانیکه در رابطه با این موضوع با مردم گفتگو داشتم برای آنها این موضوع خیلی جالب و بحث برانگیز بود، چون آنها قلب را تنها  مکان برای دوست داشتن و غیره احساسات میدانستند.

اما پس از گذشت دوسال و مطالعه قرآن ، حدیث، و یادگیری لسان عربی من به این موضوع بیشتر  پی بردم وامیدوارم روزی کسی در این مورد تحقیق گسترده انجام دهد.

آماده ای….

پس به سراغ قلب میرویم

۱- قرآن

أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا ۖ فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى الْأَبْصَارُ وَلَٰكِنْ تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِي فِي الصُّدُورِ

ترجمه: آيا در زمين گردش نكرده‏ اند تا دلهايى داشته باشند كه با آن بينديشند يا گوشهايى كه با آن بشنوند در حقيقت چشمها كور نيست ليكن دلهايى كه در سينه‏ هاست كور است. [قرآن 22:46]

در اینجا شما میدانید که قلب منبع اصلی استدلال است و عقلانیت با آن همراه است ، زیرا هیچ ارگانی کار نمی کند، اگر قلب نباشد.

فَتَرَى الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يُسَارِعُونَ فِيهِمْ يَقُولُونَ نَخْشَى أَنْ تُصِيبَنَا دَائِرَةٌ فَعَسَى اللَّهُ أَنْ يَأْتِيَ بِالْفَتْحِ أَوْ أَمْرٍ مِنْ عِنْدِهِ فَيُصْبِحُوا عَلَى مَا أَسَرُّوا فِي أَنْفُسِهِمْ نَادِمِينَ ﴿۵۲﴾

ترجمه: کسانی که در دل هایشان بیماری [دورویی] است، می بینی که در دوستی با یهود و نصاری شتاب می ورزند و [بر پایه خیال باطلشان که مبادا اسلام و مسلمانان تکیه گاه استواری نباشند] می گویند: می ترسیم آسیب و گزند ناگواری به ما برسد [به این سبب باید برای دوستی به سوی یهود و نصاری بشتابیم]. امید است خدا از سوی خود پیروزی یا واقعیت دیگری [به نفع مسلمانان] پیش آرد تا این بیماردلان بر آنچه در دل هایشان پنهان می داشتند، پشیمان شوند. (۵۲)

تقریبا در همه جا احساسات قبل از تفکر عمل میکند،آنچه را که شما احساس میکنید معمولا شما بیان میکنید. و همه کارها اول از ریشه شروه میشود الی که به میوه میرسد.پس آیا واقعا شما قبل از اینکه صحبت کنید آنرا احساس میکنید؟ يَوْمَ لَا يَنفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ (88) إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ(89)

ترجمه: در انروز که مال و فرزندان سودی نمی بخشد-مگر کسیکه با قلب سلیم به پیشگاه خدا آید.

و اگر شما قلب آسیب دیده دارید و باعث ایجاد تفاوت های زیادی در شما میشود.پس این نکته را نادیده نگیرید! أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا ﴿۲۴﴾

ترجمه: آیا آنها در قرآن تدبر نمی کنند،یا بر دلهایشان قفل زده شده است.

پس باید سعی کنیم به توجه به قلب باز به جای یک ذهن باز فکر کنیم،چون اگر فلب باز باشد،ذهن باز خواهد شد زیرا تفکر از قلب شروع میشود.

قَدْ كَانَ لَكُمْ آيَةٌ فِي فِئَتَيْنِ الْتَقَتَا فِئَةٌ تُقَاتِلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَأُخْرَى كَافِرَةٌ يَرَوْنَهُمْ مِثْلَيْهِمْ رَأْيَ الْعَيْنِ وَاللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَنْ يَشَاءُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصَارِ ﴿۱۳﴾

وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنتُمْ عَلَىٰ شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ فَأَنقَذَكُم مِّنْهَا ۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ (۱۰۳)

ترجمه: و همگی به ریسمان خدا(قرآن،اسلام  و هرگونه وسیله وحدت) چنگ زنید، و پراگنده نشوید، ونعمت بزرگ خداوند را بر خود بیاد آرید که چگونه دشمن یکدیگر بودید، و او میان  دلهای شما الفت ایچاد کرد،و به برکت نعمت او برادر شدید وشما برلب حفره آتش بودید،خدا شما را از ان نجات داد، این چنین خداوند آیات خود را برای شما آشکار می سازد،شاید پذیرای هدایت شوید.

۲- حدیث

خداوند میفرماید: «من بر بندگانم عادلم، آنگونه که با هیچ چشمی دیده نمیشود، وباهیج گوش شنیده نمیتواند، وباهیج قلبی از انسانی قابل احساس نیست که فکر میکند.{بخاری} قلب  منبع تخیل نیزاست دوگانگی اشتباه در برابر قلب نمی تواند توسط ذهن غلبه بر احساسات حل شود، بلکه با افزایش تعادل بین دو سیستم قابل حل است.

به راستی خدا به بدن شما و چهره های شما نگاه نمی کند، بلکه به دلهای شما نگاه می کند. {مسلم}

شما نمی توانید یک میوه شیرین با ریشه تلخ داشته باشید.

۳- علم

قلب احساسات عاطفی را پنج تا هفت ثانیه قبل از اینکه اتفاق می افتد می داند، در حالی که مغز آن را از سه تا پنج ثانیه قبل از آن احساس می کند. بنابراین احساسات مهم نیستند که ما را به خروجی افکار ما منتقل می کنند، اما ممکن است یکی از بهترین راه ها برای تاثیر گذاری و ایجاد تغییر در آنچه که ما فکر می کنیم باشد.

در سال 1974، محققان فرانسوی Ghery و Vigier، عصب وحشی (که سیگنال از قلب به مغز منتقل می شود) را در پشک وحشی تحریک می کردند و دریافتند که قلب و سیستم عصبی صرفا به دنبال جهات مغز نیستند.در سال 1983، قلب به عنوان غدد درون ریز طبقه بندی شد، زمانی که یک هورمون جدید به نام فکتور natriuretic دهلیزی (ANF)، که بر روی رگ های خونی، گرده ها، غده فوق گرده و مناطق تنظیم کننده مغز اثر می گذارد، توسط قلب تولید می شود.

داکتر( J. Andrew Armor) کشف کرد که قلب همچنین شامل نوع سلول شناخته شده به عنوان آدرنرژیک قلبی داخلی (ICA) است، که سنتیز می کند و انتشار دهنده های عصبی می شود، زمانی که تصور می شود تنها توسط نیورون ها در مغز و گانگلیس عصب تولید می شود داکتر آرمور، مفهوم کلمه “مغز قلب” را در سال 1991 معرفی کرد. مغز قلب از نظر یک نهاد مستقل، از یک شبکه دقیق از نیورون ها، سلول های پشتیبان و انتقال دهنده های عصبی تشکیل شده است که این امکان را برای پردازش اطلاعات، یادگیری، به یاد آوردن و تولید احساسات فراهم می کند این سلسله از قلب شروع شده و سپس این اطلاعات را از یک سلول به سلول دیگری انتقال می دهد.

 داکتر McCarty میگوید در جریان تحقیقات ما مشاهده کردیم که قلب هم همانطور که ذهن خودش را متعادل کرده و بالای بر ادراک  هوش و آگاهی تاثیر میگذارد.

با توجه به گفته های(Goleman، EQ (Emotional Quotient فرد است که آنها را قادر می سازد تا در زندگی به همان اندازه یا بیشتر از (IQ (Intelligence Quotient خود موفق شوند.

در دهه 60 و 70 فزیکدانان تحقیقات انجام دادند که نشان میداد قلب در واقع با مغز ارتباط برقرار میکند و تا حد زباد بر نحوه ادراک و واکنش نسبت به محیط اطراف ما تاثیر میگذارد.عصب شناس مشهور Antonio Damasio بر عقلانیت عواطف در “خطای دکارت” تأکید می کند، تاجایی که او بر اهمیت احساسات در تصمیم گیری تاکید می کند. او اشاره می کند که بیماران مبتلا به آسیب مغزی در مناطقی از مغز که سیستم های عاطفی و شناختی را ادغام می کنند، نمی توانند به طور موثر در جهان امروز کار کنند، حتی اگر توانایی های ذهنی آنها کاملا طبیعی باشد.

نتیجه گیری

منظورم این نیست که مغز در زندگی ما هیچ هدف ندارد. مکان های زیادی وجود دارد که خداوند با استفاده از عقل آن را ذکر کرده است، اما نکته اصلی این است که قلب بخش مهم از این همه چیز است.شما ابتدا باید ریشه ها را آبیاری کنید. ارتباط با قلب خود را قطع نکنید فقط به این دلیل که شما می خواهید یک شخص  منطقی باشد، آن را تحت آوارگی تاریکی دفن نکنید.هیچ وقت دیر نیست. تا آخرین نفس زمان است. قلب خودرا درمان کنید تا مغز را درمان کرده و اقدامات تانرا اصلاح کنید. به جای تکیه بر خودتان از خداوند به عنوان دوست و مددگار استفاده کنید.

شهر بن هوشب میفرماید بر ام سلمه وارد شدم و برایش گفتم ای مادر ایمانداران توصیه پیامبر برایت زمانی که باوی میبودی چی بود. ام سلمه فرمود آنحضرت مبفرمودند.( یا مقلب القلوب ثبت قلوبنا علی دینک)  ام سلمه گفت بعد از این دعا برای پیامبر گفتم شما چرا اغلب این دعا را میخوانید آنحضرت فرمودند ای ام سلمه بطور قطعی هیج انسانی وجود ندارد جز اینکه قلب او در دوانگشت ازانگشتان الله است.هرچند هرکه را بخواهد قاطعانه عمل می کند و هر کسی را بخواهد او را از بین می برد [ ترمذی]

 (اللهم یا مقلب القلوب ثبت قلوبنا علی دینک)

تا باشد که خداوند همه مارا قلب خاشع و شنوا نصیب کند.