مختصری از وصایای امام شهید حسن البنا رحمه الله

خوانندۀ عزیز! متن ذیل، مختصری از نصایح امام شهید حسن البنا رحمه الله میباشد که از رسالۀ تعالیم ایشان جمع آوری شده است. در این رساله امام شهید مشخصا بعضی از نکات مهمی را در مورد ساختن شخصیت و فکر دعوتگران یاد آوری نموده اند که خواندن و عملی کردن آنرا برای هر جوان دعوتگر ضروری می پنداریم. این مختصر را برای شما جوانان تقدیم می داریم تا هم سهم خود را در ابلاغ این دعوت مبارک و جهانی ادا کرده باشیم و هم مستحق دعای شما گردیم.
این شما و این هم نصایح سودمند امام شهید:
هان، ای برادر صادق!
ایمان و باور به فکر حرکت اسلامی، ادای تکالیف ذیل را برتو مقرر می دارد، تا خشتی قوی در ساختمان دعوت باشی:
1- روزانه وردی از کتاب خدا برگزین. این ورد کم تر از یک جزء نباشد؛ و بکوش که ختم قرآن ات بیش تر از یکماه به طول نینجامد؛ و کمتر از سه روز هم نباشد.
2- قرآن را به خوبی تلاوت کن؛ به آن گوش بسپار؛ و در معانی آن بیندیش. سیرۀ مطهر پیغمبر صلی الله علیه وسلم و تاریخ سلف را در حدودی که وقت اقتضا میکند، مطالعه کن. کم ترین چیزی که در این مورد کفایت می کند، مطالعۀ حماة الإسلام است.احادیث رسول خدا صلی الله علیه وسلم را بخوان و دست کم چهل حدیث از آن را حفظ کن. خوب است چهل حدیث (ألأربعین) امام نوی باشد. رساله ای در اصول عقاید و رساله ای را در احکام فقهی بخوان!
3- به پزشک مراجعه کن، تا تو را معاینۀ پزشکی کند؛ آن گاه بیماری های خود را درمان کن؛ و به اسباب و ابزار سلامت جسمی و پیشگیری از بیماری ها توجه داشته باش. از زیاده روی در اموری که به ضعف و سستی می انجامد و برای سلامتی زیان آور است، دوری کن.
4- در نوشیدن قهوه، چای و دیگر نوشیدنی های محرک، اسراف نکن؛ و جز در موارد ضرورت آن ها را به کار مبر؛ و به طور جدی از دخانیات بپرهیز.
5- به نظافت درهرچیزی، از جمله مسکن، پوشاک، خوراک، بدن و محل کار توجه کن، که دین بر نظافت استوار است.
6- همواره راستگو باش و هرگز دروغ مگو.
7- به پیمان خود وفا کن؛ قول و وعده ات را فراموش مکن؛ و تحت هیچ شرایطی خلف وعده مکن.
8- بسیار شجاع، بردبار و مسؤلیت پذیر باش. بهترین شجاعت، شفافیت در حق گویی، راز داری، اعتراف به اشتباه، مدارا با نفس و کنترول آن در هنگام خشم است.
9- همواره با وقار و جدی باش؛ اما مبادا وقار شما را از مزاح، شوخی صادقانه و تبسم باز دارد.
10- بسیار با حیا و پر احساس باش؛ و مقابل خوبی و پلشتی تاثیر پذیرباش؛ به طوری که از خوبی شادمان و از پلشتی دردمند شوی. همواره متواضع باش؛ البته به دور از ذلت، حقارت و چاپلوسی. کم تر از جایگاه خود طلب کن، تا به آن دسترسی داشته باشی.
11- همیشه عادلانه و درست داوری کن. مبادا خشم، خوبی هارا از یادت ببرد و خوشنودی و رضایتمندی، بدی ها را نادیده بگیرد. مبادا خصومت و دشمنی تورا وادارد، که زیبایی ها را فراموش کنی، حق را بگو؛ اگرچه به زیان خودت یا نزدیک ترین کسانت باشد. با آنکه گفتن حق تلخ است.
12- پرنشاط باش و بر خدمات عمومی عادت کن. هرگاه توانستی به کسی جز خودت خدمتی کنی، احساس خوشبختی و شادمانی کن. بیماران را عیادت و نیازمندارن را یاری کن. به ضعیف و ناتوان کمک کن؛ و با شخص درمانده، حتی با سخنی خوش همدردی کن؛ و همواره به خوبی ها و خیرات مبادرت بورز.
13- قلبی مهربان داشته باش. بزرگورا، جوانمرد و باگذشت باش. از بدی دیگران صرف نظر کن. نرم خو و بردبار باش. با همۀ مردم نیک رفتار باش. آداب اسلامی و اجتماعی را پاس بدار. به کوچک ترها ترحم و شفقت کن. بزرگ تر ها را گرامی بدار. در مجالس برای تازه واردان جا باز کن. تجسس مکن؛ و از غیبت بپرهیز. بر سر دیگران فریاد مزن؛ و در هنگام خروج و بازگشت اجازه بگیر.
14- خواندن و نوشتن را خوب یاد بگیر؛ و رسایل، جراید و مجلات اخوان را مطالعه کن. برای خودت کتابخانه ای کوچک داشته باش. اگر از متخصصان هستی، در علم و فن خویش مهارت و استادی حاصل کن. به شؤون و امور عمومی اسلامی دقت کن، تا بتوانی برداشی کلی از آن ها داشته باشی؛ و در باره ی آن ها چنان داوری کنی که با خواست های اندیشه و دعوت سازگار باشد.
15- اگر ثروتمند هم بودی، باز به کار اقتصادی بپرداز؛ و در حد امکان به کار آزاد روی آور. حتی اگر کوچک و بی مقدار باشد؛ و هرقدر هم مدارج علمی داشته باشی، باز هم به تمام وجود به آن بپرداز.
16- تلاش کن در انجام حرفه و کارت خوب عمل کنی؛ و کارت محکم و استوار باشد، از زیر کار فرار مکن؛ و موعد را همواره به یاد داشته باش تا خلف وعده نکنی.
17- همواره به رش درست از حق خودت دفاع کن و آن را از دیگران دریافت کن. حقوق مردم را نیز کامل، بی نقص، معطلی و این دست و آن دست کردن ادا کن.
18- از تمامی انواع قمار بازی دور باش مهم هم نیست که چه مقصدی دارد. از ابزار کسب حرام بپرهیز؛ اگرچه در پی آن در آمد و سود کوتاه مدت و دنیوی باشد.
19- از سود خواری در تمام معلاملات دور باش و خود را به طور کامل از آن پاک کن.
20- ثروت و سرمایۀ ملی را به کار بیانداز و در ایجاد کارخانه ها و مؤسسات اقتصادی اسلامی، دیگران را تشویق کن. بکوش پول و سرمایۀ ملی در هیچ حالی در دست غیر مسلمان نیفتد و خورا ک و پوشاک ات را جز از تولیدات میهن اسلامی خود انتخاب مکن.
21- با پرداخت بخشی از مال خود، در دعوت شریک باش زکات مقرر را ادا کن؛ و از آن حقی معلوم برای سائلان و محرومان در نظر بگیر؛ اگرچه در آمدت ناچیز و کم باشد.
22- مقداری هرچند اندک، از درآمدت را برای مواقع اضطراری کنار بگذار و هرگز به تجملات نپرداز.
23- در حد توان برای احیای عادات اسلامی و از میان بردن عادات غیر اسلامی، درهمۀ مظاهر حیات، از جمله: تبریک گوی و احوال پرسی، زبان، تاریخ، لباس، اثاث، محل کار و استراحت، غذا و نوشیدنی، رفت و آمد و … و غم شادی بکوش؛ و در همۀ این ها در پی احیای سنت مطهر پیامبر صلی الله علیه وسلم باش.
24- با محکمه های محلی و هر نوع قضاوت غیر اسلامی، باشگاه ها، روزنامه ها، گروه ها، مدارس و هیأت هایی که در مقابله اندیشه ات برخاسته اند، به تمام و کمال قطع ارتباط کن.
25- همواره خدا را مراقب خویش بدان و آخرت را به یاد داشته باش. برای آن آماده باش؛ و مراحل سلوک به سوی رضوان خدا را با جدیت، عزم و همت پشت سر بگذار؛ و به سوی خدای پاک، با عبادات نافله، ازجمله: نماز شب، دست کم سه روز روزه گرفتن در هرماه، ذکر بسیار قلبی و زبانی و خواندن دعاهای مذکور، در هرحالی تقرب بجوی.
26- نماز را به خوبی ادا کن؛ و برای ادای آن در اوقات مشخص مواظبت کن؛ و به جماعت و مسجد در حد امکان علاقمند و پایبند باش.
27- ماه مبارک رمضان را روزه دار باش؛ اگر توانایی داشتی حج بگذار؛ و اگر هم اکنون توانایی نداشتی برای دست یابی به آن بکوش.
28- همواره نیت جهاد و حب شهادت را در دل ات همراه کن؛ و در حد توان برای آن آماده باش.
29- توبه و استغفار را همیشه تجدید کن علاوه برگناهان کبیره از گناهان کوچک نیز بپرهیز، پیش از رفتن به رختخواب، ساعتی به باز خواست و حساب رسی خود بپرداز و اعمال خیر و شر خود را در نظر بیاور. زمان را پاس بدار که زمان همان زندگیست، پس بخشی از آن را بی فایده مگذران. از امور مشکوک که حلت و حرمت آن ها دقیقا معلوم نیست پرهیز کن تا در حرام نیفتی.
30- با نفس خویش به شدت مبارزه کن، تا رام تو گردد، چشم هارا فروبند و احساس و عاطفه ات را کنترول کن. در مقابل کشش های غریزی خود مقاومت کن همواره غرایز را به سوی حلال گوارا هدایت کن و میان غرایز و حرام حایل شو.
31- از خمر، مسکرات و چیزهای که فتور وسستی می آورند و هرچیزی از که از این قبیل است با تمام وجود خود داری کن.
32- از هم نشینان بد، دوستان فاسد و اماکن گناه و معصیت دوری کن.
33- افزون بر دوری از اماکن لهو و بیهوده کاری، به مبارزه با آن ها نیز برخیز و از تمام مظاهر خوشگذرانی، عیاشی و راحت طلبی بپرهیز.
34- افراد گروه خود را تک تک و به طور کامل بشناس و خود را نیز به طور کامل به آنان بشناسان. حقوق برادری آنان را یعنی: محبت، احترام، و ایثار را ادا کن در اجتماعات شان حضور داشته باش؛ و بی عذر موجه از آن تخلف مکن؛ و بکوش با رفتارت همواره بر آنان تأثیر گذار باشی.
35- از ارتباط باهیئت ها یا جماعت و گروهی که ارتباط با آن به مصلحت اندیشه ات نیست – به ویژه اگر به آن امر شده باشی – صرف نظر کن.
36- برای ترویج دعوت خویش در هرجایی بکوش، تمام شرایط خود را به اطلاع رهبری برسان و به هیچ کاری تأثیر جوهری و اساسی دارد، بی اجازه اقدام مکن، همواره با رهبری پیوند معنوی و عملی داشته باش؛ و خودت را سربازی در پادگان بدان، منتظر فرمان است.